Triclosan in huidverzorging verboden in Amerika. Volgt Europa?

Je vindt biocides (ontsmettingsmiddelen) terug in tal van speciale antibacteriële zepen, in producten tegen acné, in sanitizers, deo’s, mondspoelingen en zelfs in foundations. Veel biocides zijn echter eerder schadelijk dan nuttig. Het Amerikaanse FDA heeft dan ook recentelijk het gebruik van 19 ingrediënten in hand- en waslotions verboden, waaronder een stof die ook bij ons in Europa veelvuldig wordt gebruikt in producten voor huidverzorging: triclosan (1).
Eén ding doet triclosan heel goed. Het doodt eender welk micro-organisme. Daarom ook wordt het reeds tientallen jaren gebruikt als desinfectiemiddel in ziekenhuizen. En volgens vele opinies zou het ook daar moeten blijven. Triclosan is immers problematisch voor zowel het lichaam als het milieu (2).
Triclosan is een chemische verbinding met een beoogde antibacteriële werking. Het heeft echter ook een werking op andere micro-organismen in het milieu. Op algen werkt het bijvoorbeeld nog dodelijker dan op bacteriën. Het triclosan uit mondspoelingen, antibacteriële zepen, wasgels en acnéreinigingsproducten komt in het aquatisch milieu terecht en richt daar behoorlijke schade aan.
Ook voor het menselijk lichaam is de stof op zijn minst bedenkelijk. Triclosan werkt hormoonverstorend, daarover hebben we het in een vorige blog al gehad (3). Bovendien draagt het bij tot een antibioticaresistentie waarvoor de medische wereld al decennia lang veelvuldig waarschuwt. Daarnaast tast het in belangrijke mate de natuurlijke huidflora aan. Triclosan doodt alle bacteriën, ook die, die van nature op en in de huid zitten en daar ook een functie hebben voor ons immuunsysteem. Op die manier wordt de gezonde huidflora aangetast en stijgt het risico op infecties (4).
Deze maand trok men in de USA de conclusie dat triclosan gewoon verboden moet worden. In Europa zijn we vooralsnog niet verder dan de richtlijn dat triclosan niet met voeding in contact mag komen. In cosmetica en huishoudproducten mag het echter gewoon worden gebruikt als de concentratie in een product niet hoger is dan 0,3% (5). Dat lijkt misschien niet veel maar vele kleintjes maken één groot.
De schoonmaakmiddelenindustrie ziet voor het overgrote deel reeds vrijwillig af van het gebruik van triclosan. Zeker nu het in Amerika verboden is. De cosmetica industrie in Europa blijft het echter gewoon verder gebruiken en dat is jammer, zeker als je weet dat al die antibacteriële producten voor het overgrote deel gewoon overbodig zijn. De toegestane concentraties biocides zijn te laag en komen een te korte tijd met de huid in contact om effectief te zijn maar op middellange termijn, bij regelmatig gebruik, zijn ze wel in staat om huidschade te veroorzaken. Een gewone zeep elimineert al meer dan 90% van de in de omgeving zijnde bacteriën, gewoon door ze weg te spoelen. Waarom zou je dus een risico lopen en daarbij nog eens het milieu in gevaar brengen?



Bronnen:

1.       Steunpuntmilieu en gezondheid – Factsheet Triclosan

2.       Safety and Effectiveness of Consumer Antiseptics; Topical AntimicrobialDrug Products for Over-the-Counter Human Use

3.       EDC’sof hormoonachtige stoffen in cosmetica: Is er een gezondheidsrisico?

4.        NIH Team DescribesProtective Role of Skin Microbiota

5.       Verordening (EG) nr.1223/2009