Phenoxyethanol, een waardige opvolger van parabenen?

De meeste merken hebben ondertussen het gebruik van parabenen als conserveringsmiddel in hun producten afgezworen. De reclameslogan “parabeenvrij!” boet daardoor een beetje aan waarde in. Hoog tijd dus om het over een andere boeg te gooien, want een product zonder conserveringsmiddelen, dat kan natuurlijk niet. Daarvan probeert men ons in ieder geval toch te overtuigen. 

Er werd gekozen voor phenoxyethanol als waardige opvolger van de parabenen. Nu alleen nog de consument ervan overtuigen dat het hier gaat om een gezond en veilig alternatief, dat gegeven verpakken in een rake reclameboodschap en de kassa maar weer eens doen rinkelen. 

En dat is precies waar een aantal supermarktmerken maar ook fabrikanten van zgn. natuurcosmetica op dit moment mee bezig zijn. Het feit dat phenoxyethanol ook teruggevonden wordt in grapefruit, groene thee en cichorei geeft het inderdaad een “natuurlijk” aura maar maakt het niet per definitie een gezond ingrediënt.

Phenoxyethanol is een kleurloze vloeistof en behoort, chemisch, tot de familie van de glycol ethers. Het wordt in heel veel producten, van shampoos tot dagcrèmes, ingezet als conserveringsmiddel. Het heeft namelijk een brede antimicrobiële werking op bacteriën, gisten en schimmels en houdt daarbij ook nog eens het product stabiel. Voor de goede orde: het is zeker geen “nieuw” ingrediënt. Het wordt al jaar en dag ingezet als conserveringsmiddel in cosmetische producten.

Phenoxyethanol is dan ook goed onderzocht en er is een overweldigend aanbod aan informatie te vinden waarin onomstotelijk wordt aangetoond dat het schadelijk is voor de gezondheid. Het zit in de top tien van meest voorkomende allergieën (1), het heeft een onderzochte en aangetoonde negatieve werking op eczeem (2) en het kan leiden tot vruchtbaarheidsproblemen (3).

(pers)Artikels over phenoxyethanol refereren naar het “controversiële” karakter van het ingrediënt. Jammer genoeg wordt er vaak gesuggereerd dat de schadelijkheid ervan niet echt zwart op wit is aangetoond waarbij ook aangehaald wordt dat concentraties tot 1% door de bevoegde instanties als veilig worden beschouwd. Waarbij dus vrolijk de persmap van de fabrikant wordt nagepraat en dat terwijl het aantal allergiemeldingen elke dag stijgt. 

Als je één keer per week, één product, met een concentratie aan phenoxyethanol lager dan 1%, gebruikt is de kans op een allergische reactie of een ander huidprobleem inderdaad klein. Als je dagelijks echter meermaals producten met phenoxyethanol en/of andere conserveringsmiddelen gebruikt verhoogt de kans op een allergische reactie op termijn aanzienlijk. Zeker als het gaat om producten die langdurig op de huid blijven zoals bijvoorbeeld dag- en nachtcrèmes en zonnecrèmes. Allergieën en huidproblemen worden dan plots wel heel reëel. De huid blijft immers dag en nacht met het allergeen in aanraking. En dat gedurende weken, maanden of jaren. 

Phenoxyethanol is wijd verbreid en komt voor in zowat alle cosmeticaproducten, van douchegels, scheerproducten, shampoos, conditioners, bodylotions, zonneproducten tot peperdure serums en gelaatscrèmes. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat "phenoxyethanol" net één van die ingrediënten is die het vaakst vermeld worden in de lijsten met contactallergenen. Het enige juiste advies is dan ook: vermijdt conserveringsmiddelen zoals parabenen, phenoxyethanol en andere, zoveel mogelijk. Eens de allergie is opgelopen blijft de gezondheid van de huid immers levenslang problematisch.

Laat je dan ook niets anders wijsmaken. De wetenschappelijke bevindingen uit de dermatologische wereld zijn immers duidelijk genoeg.

Copyright: DR. BAUMANN Cosmetic

Bronnen:

1. The most frequent allergens in allergic contact dermatitis, PubMed, 2006.

2. Contact hypersensitivity to selected excipients of dermatological topical preparations and cosmetics in patients with chronic eczema.

3. Reproductive toxicity of the glycol ethers