Is siliconenolie (on)gezond?

De basiscomponenten van elk cosmetisch product zijn water en olie. Afhankelijk van de kwaliteit van het product is deze olie van plantaardige of minerale oorsprong. Chemisch gezien hebben deze oliën een op koolwaterstoffen gebaseerde structuur. Er is echter een uitzondering, namelijk siliconenolie of dimethicone waarbij de chemische structuur wordt gevormd door een ruggengraat van siliconen/zuurstofverbindingen (Si-O).

Siliconenolie wordt al jaren toegepast in producten voor het haar. Ze vormen een homogene gladde film die zorgt voor een mooie glans en een goede kambaarheid. Ook in producten voor de huid zien we steeds vaker siliconenolie opduiken. En uiteraard zijn er voor- en tegenstanders.

De voorstanders argumenteren dat siliconenolie een goede huidbeschermer is omdat het een film legt op de huid waardoor deze beter beschermd is tegen invloeden van buitenaf. Om diezelfde redenen zou siliconenolie er ook heel efficiënt voor zorgen dat vocht uit de huid minder snel verdampt en beter wordt vastgehouden. Dat draagt dan weer bij aan een goede vochtbalans en een hoge relatieve huidvochtigheid.  Bovendien, stellen ze, is siliconenolie niet bio-actief waardoor het door iedereen, zelfs door mensen met een hypergevoelige huid, goed wordt verdragen. De homogeen gladde film die siliconenolie biedt zou dan weer zorgen voor een aangenaam huidgevoel en een mooier en jonger huidbeeld.

De tegenstanders gebruiken eigenlijk dezelfde argumenten. De film die siliconenolie op de huid legt zou de huid afsluiten waardoor de huidfunctie wordt verstoord en er op termijn huidschade kan optreden. Bovendien zouden de siliconen zich ophopen in de poriën waardoor deze gaan verstoppen met acne als gevolg. Doordat siliconenolie niet bio-actief is,  voedt ze de huid niet en draagt dan ook niet bij tot een gezonde huidverzorging. 

Laten we even kijken wat objectief onderzoek stelt.

Onderstaande grafiek geeft de resultaten weer van een onderzoek gevoerd om die olie te vinden die het beste de huid afsluit (1). In het kader van brand- of schaafwonden kan dit namelijk wenselijk zijn. Er werd gemeten welke olie het beste waterdamp tegenhield. De verschillende vetstoffen werden hiervoor aangebracht op een nylon film. Uit het onderzoek blijkt dat minerale olie (petrolatum) dat het beste doet en als je de grafiek goed bekijkt stel je vast dat een natuurlijke olie (in het geval van deze test, amandelolie) dat zelfs nog iets beter doet dan siliconenolie.
 
Deze resultaten geven dus zowel de voor- als de tegenstanders ongelijk. We kunnen met een gerust hart besluiten dat siliconenolie de huid niet zal afsluiten. Net als bij een plantaardige olie laat siliconenolie nog voldoende vocht en zuurstof door zodat de huid normaal kan blijven functioneren. Dat de “uitzonderlijk goede bescherming” die siliconenolie zou bieden eveneens met een flinke korrel zout te nemen is, is hiermee ook aangetoond.

Dat siliconenolie niet bio-actief is klopt wel. En daar hebben eigenlijk zowel de voor- als de tegenstanders gelijk. Siliconenolie heeft inderdaad geen voedende waarde voor de huid. Siliconenolie bevat immers – in tegenstelling tot plantaardige oliën – geen natuurlijke bouwstenen zoals vitamines, cholesterol, glycerine en onverzadigde vetzuren. Het is met andere woorden volledig neutraal voor de huid en draagt in die zin inderdaad niet bij tot een gezonde(re) huid.  

De tegenstanders hebben gelijk dat het de voorkeur geniet om een bio-actieve plantaardige olie te gebruiken. Dat komt de werking en het resultaat doorgaans zeer ten goede. Het kan echter toch zinvol zijn om siliconenolie in een product te verwerken. Namelijk om de sterke werking van hoogwaardige plantaardige oliën in een product  wat af te zwakken of volledig te vermijden indien deze niet goed verdragen worden. 

Met name rosacea patiënten zullen bij een opstoot van hun kwaal hypergevoelig zijn voor natuurlijke, plantaardige vetten en zullen er dan ook slecht op reageren. Daarnaast zijn er mensen die van nature een huid hebben die gevoelig is voor vetstoffen. Door deze producten dan met wat siliconenolie te verdunnen, of siliconenolie als basisolie te gebruiken, krijgt de huid minder actieve werkstoffen maar bied je wel een soepel en aangenaam huidgevoel. 

Besluit: Siliconenolie is een niet essentieel element (het heeft geen functie in ons lichaam) het is echter ook niet schadelijk (2). Niet voor de mens, niet voor dieren en ook niet voor het milieu. Doordat het niet bio-actief is, is het gebruik ervan als basisolie kwalitatief nooit de beste keuze.  Behalve voor de kleine minderheid van mensen met een overgevoelige huid die geen natuurlijke olie verdraagt.

Belangrijke tip: Vind je siliconenolie hoog in de ingrediëntenlijst van een product, dan duidt dat er op dat het erin verwerkt zit als basisolie. Zit het laag in de ingrediëntenlijst en wordt het voorafgegaan door natuurlijke plantaardige oliën, dan zit het er in om het product te verdunnen en de werkzaamheid ervan te verminderen. 




Copyright DR. BAUMANN COSMETIC.


Bronnen:

1. Cosmetic Science and Technology Series – Volume 21, 1999, Conditioning Agents for Hair and Skin – Page 78.